Arap ülkeleriyle tek tek normalleşen İsrail, Suudi Arabistan ile de benzer bir adım atmak istiyor.
İsrail’in niyeti, Suudi Arabistan’da yapılan bir anketin sorusuna yansıdı.
Tel Aviv yönetimi, Arap ülkeleriyle geliştirdiği ilişkilerini Suudi Arabistan’a taşımak isteğini açıklarken, bu ülke vatandaşlarının beşte birden azı, İsrail ile normalleşmeye sıcak bakıyor.
Suudi vatandaşlara İsrail sorusu
Washington Enstitüsü düşünce kuruluşu, 1000 Suudi Arabistan vatandaşının katılımıyla İsrail ile normalleşmeye ilişkin görüşlerin yer aldığı bir anket çalışması yaptı.
Ankete göre, Suudi Arabistanlıların yüzde 38’i “ülke ekonomisine katkısı olacak şekilde” İsrailli şirketlerle iş yapılmasına sıcak baktı.
Katılımcıların yüzde 41’i İsrail ve Lübnan arasında deniz sınırının çizilmesine ilişkin geçen ekim ayında imzalanan anlaşmayı, bölge için olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi.
Anketten yüzde 18 çıktı
İsrail’de Başbakan Binyamin Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesine karşı protestoların sorulduğu Suudi Arabistanlıların yüzde 65’i bunun “iyi sonuçlar getireceğini” düşünüyor.
Buna karşın Suudi Arabistanlıların sadece yüzde 18’si İsrail’in bölge ülkeleriyle imzaladığı normalleşme anlaşmalarının “pozitif sonuçlar getireceğini” belirtti. Ülke vatandaşlarının sadece yüzde 20’si “Arap ülkelerinin İran’a karşı İsrail ile iş birliği yapması gerektiği” görüşüne katıldı.
İran’a askeri müdahaleye itiraz
Ankette dikkati çeken diğer bir unsur, Suudi Arabistanlıların İran’a yönelik askeri müdahaleye itirazındaki ezici çoğunluk oldu.
Ankete göre, Suudi Arabistan halkının yüzde 58’i “İran’ı ülkenin düşmanı” olarak görmesine rağmen katılımcıların yüzde 85’i “ABD veya İsrail’in İran’a kapsamlı bir saldırısının çok tehlikeli olacağı ve bunun kendileri için kötü fikir olduğu” görüşünü savundu.
Buna karşın, katılımcıların yüzde 67’si Riyad’ın son dönemde Tahran ile diplomatik ilişkilerini yeniden tesis etmesinin “bölge için olumsuz sonuçları” olacağı görüşünü de değerlendirdi.
İsrail-Suudi Arabistan normalleşmesi yakında olmayacak
Öte yandan İsrael Hayom gazetesine konuşan ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Danışmanı Dennis Ross, İsrail ve Suudi Arabistan arasında diplomatik normalleşmenin “yakında gerçekleşmeyeceğini” buna karşın iki ülkenin normalleşmesinin “on yıl öncesinden çok daha ileri bir yerde olduğunu” belirtti.
Ross, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın “İsrail’i düşman olarak görmediğini” belirterek, iki ülke arasındaki ilişkilerin “İsraillilerin Suudi Arabistan’da konferanslara davet edilmesi, İsrailli şirketlerin ülkede faaliyet göstermesiyle ilerlediğini” dile getirdi.
Tel Aviv yönetimi, 2020’de bölgedeki Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Fas ve Sudan ile diplomatik ilişkilerin tesisine ilişkin anlaşmalar imzalamıştı.
İsrail’de yılbaşında göreve gelen Başbakan Binyamin Netanyahu, Suudi Arabistan ile ilişkileri normalleştirmek istediklerini dile getirmişti.
